ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΕΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΕΣ


Πολλοί δημιουργοί, σε ολόκληρο τον κόσμο, ο καθένας με τον τρόπο του έχουν αντλήσει την έμπνευσή τους από τον Νίκο Καζαντζάκη: σκηνοθέτες, ηθοποιοί, ζωγράφοι, γλύπτες, χαράκτες, συνθέτες και κινηματογραφιστές.
Η Εταιρεία μας ασχολήθηκε επανειλημμένα με τους δημιουργούς αυτούς. Έχουμε διοργανώσει εκθέσεις (στην Ελλάδα, στη Γαλλία και στην Ελβετία), μουσικοποιητικές εκδηλώσεις, διαγωνισμούς στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, αναφορές στην επιθεώρησή μας Le Regard crétois.
Παρουσιάζουμε εδώ μια σειρά από φωτογραφίες θεατρικών παραστάσεων, εικαστικών έργων, κινηματογραφικών ταινιών κλπ., συνοδευόμενες από τις απαραίτητες πληροφορίες. Αν γνωρίζετε την ύπαρξη και άλλων έργων εμπνευσμένων από τον Καζαντζάκη, θα σας παρακαλούσαμε να επικοινωνήσετε μαζί μας για να τα προσθέσουμε στην ιστοσελίδα μας.

ΘΕΑΤΡΟ

Εξακολουθούμε να συγκεντρώνουμε στοιχεία για παραστάσεις σε όλο τον κόσμο θεατρικών έργων του Καζαντζάκη, καθώς και για τη μεταφορά στο θέατρο μυθιστορημάτων του κλπ.


ΠΡΙΝ ΑΠ'ΤΟ ΗΛΙΟΒΑΣΙΛΕΜΑ


Νίκος Παρασκευάς (Γκάιγκερ), Νίκος Δενδραμής (Έγκμοντ), Τηλέμαχος Λεπενιώτης (Στάυνιτς)

Σαπφώ Αλκαίου (κα Πέτερς) και Ηλίας Δεστούνης (πάστωρ Ίμοος)

Εθνικό Θέατρο, Αθήνα, 24 Νοεμβρίου-20 Δεκεμβρίου



Ευάγγελος Μαμίας (Δρ.Βούτκε), Μαρία Αλκαίου (Οτιλία), Γεωργιος Γλήνος (Έριχ Κλάμροτ), Ελένη Παπαδάκη (Μπετίνα), Αιμίλιος Βεάκης (Ματίας Κλάουζεν), Νίκος Δενδραμής (Έγκμοντ), Άρης Μαλλιαγρός (Δήμαρχος), Μιχάλης Καλογιάννης (Δημοτικός Σύμβουλος), Νικόλαος Ροζάν (Γκάιγκερ), Κατίνα Παξινού (Πάουλα), Μήτσος Μυράτ (Χάνεφελντ)

Βάσω Μανωλίδου (Ίνκεν) και Αιμίλιος Βεάκης (Ματίας)

Θερινά Ηλύσια, Θεσσαλονίκη 13-14 Ιουλίου 1938


ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΣ ΚΟΛΟΜΒΟΣ

Πανεπιστήμιο Παρίσι VIII (Saint-Denis), 1991, Θεατρική ομάδα: "Le Théâtre du Sens", Σκηνοθεσία: Guy Sabatier


Παρίσι, τηλεόραση, 1975, Βικτόρ Γκαριβιέ


ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Σερρών, 1992, Σκηνοθεσία: Γιάννης Ιορδανίδης,
Ηθοποιοί: Νικηφόρος Νανέρης, Κυριακή Μάλαμα, Νίκος Βεργίδης, Χρήστος Μωραΐτης, Θωμάς Παπαναστασίου, Χρήστος Δίπλας


Ισπανία (Moguer και Μαδρίτη), 1997, Θεατρική ομάδα "Θίασος", Σκηνοθεσία: Rosa Maria Garcia Rodero


Ο ΟΘΕΛΛΟΣ ΞΑΝΑΓΥΡΙΖΕΙ

Εθνικό Θέατρο, 2001, Θεατρική Σκηνή Δήμου Κερατσινίου


ΚΩΜΩΔΙΑ - ΤΡΑΓΩΔΙΑ ΜΟΝΟΠΡΑΚΤΗ

Ζυρίχη, 1973, Markus Lerch, Christian Altorfer, Roger Clausen, Richard Kneisl, Kathi Wegmann, Barbara Peter, Christof Hermann


Σαντιάγο της Χιλής, 1998, Θεατρική ομάδα "Compagnia del mundo"
Διευθυντής: καθηγητής Hector Garcia Cataldo, βοηθός του: καθηγητής Pablo Valenzuela


ΚΑΠΕΤΑΝ ΜΙΧΑΛΗΣ


Ελληνικό Λαϊκό Θέατρο Μάνου Κατράκη, Αθήνα, 1966


Άρμα Θέσπιδος, Αθήνα, 1980



Κ.Ο. "Ανατολή", Αθήνα, 19803




Δημοτικό Περιφερειακό Θέατρο Κρήτης, Ελλάδα, Κύπρος, 2007


Ομάδα Μικροσκόπιο, Θέατρο Βαφείο – Λάκης Καραλής,
Σκηνοθεσία: Γιώργος Κουσκουλής,
Αθήνα, Μάιος 2013


Κρήτη (Ηράκλειο, Άγιος Νικόλαος, Συκιά), Αύγουστος 2013
Σκηνοθεσία : Νάσος Ζαγκότης
Δραματοποίηση (βασισμένη στη διασκευή του Κώστα Κολώτα): Ρένα Λαντζανάκη, Βέρα Περράκη, Νάσος Ζαγκότης
Μουσική: Ελένη Δρεττάκη, Μανόλης Κουναλάκης, Κωστής Τυμπακιανάκης, Γιώργος Φουρναράκης, Βέρα Περράκη, Brain Flexuous
Στίχοι τραγουδιών: Ρένα Λαντζανάκη, Βέρα Περράκη
Εφημερίδα Έθνος, Αθήνα (17-8-2013)


• Κρήτη, Ηράκλειο, Άγιος Νικόλαος και Σητεία, Αύγουστος: περισσότεροι από 70 μουσικοί και καλλιτέχνες παρουσίασαν θεατρική διασκευή του μυθιστορήματος Ο Καπετάν Μιχάλης. Σκηνοθέτης, ο Νάσος Ζαγκωτής.



ΑΣΚΗΤΙΚΗ

Βρυξέλλες. 1999, Théâtre-Poème, Σκηνοθεσία: Jukien Roy, Ηθοποιοί: Franck Dacquin και Φώτης Ιονάτος


Μόντρεαλ , 1998, Μαθητές του "Conservatoire Lassalle", Σκηνοθεσία: France Arbour




Αίγινα, Ιούλιος 2010


Αθήνα, Σεπτέμβριος 2011


ΙΟΥΛΙΑΝΟΣ Ο ΠΑΡΑΒΑΤΗΣ

Παρίσι, Θεατρική ομάδα "La Compagnie de la Table ronde", Σκηνοθεσία: Georges Carmier


Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος, 2008, Σκηνοθεσία: Νικήτα Τσαρίκογλου


Ο ΧΡΙΣΤΟΣ ΞΑΝΑΣΤΑΥΡΩΝΕΤΑΙ

Βερσαλλίες, 1961


Μετάφραση και διασκευή: Michael Antonakes,
Παραγωγή: Dean Antonakes,
Toronto, 2013


ΒΟΥΔΑΣ

Αθήνα, Εθνικό Θέατρο, 1979, Κώστας Καστανάς, Βέρα Δεληγιάννη και Τιτίκα Βλαχοπούλου


ΝΙΚΗΦΟΡΟΣ ΦΩΚΑΣ

ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ., 1984, Κρήτη


ΖΟΡΜΠΑΣ

Nantes, Γαλλία, 1974-1975, Σκηνοθεσία και χορογραφία: David Toguri kai Bob Howe


Γενεύη, 1990, Θεατρική ομάδα TRAC, Beaumes-de-Venise (Γαλλία), Σκηνοθεσία: Vincent Siano


Εθνικό Θέατρο, Αθήνα, Δεκέμβριος 2009, Διασκευή/Σκηνοθεσία: Tsezaris Graouzinis - Ηθοποιοί: E. Κεχαγιά, Δ. Πασσάς, A. Πελεκάνος, Μ. Παπαδοπούλου, Δ. Ελευθεριάδης, Δ. Κούρτη, Δ. Κουρούμπαλης, Π. Αλκίδη, M. Μαυρομάτης


Μέγαρα, Δεκέμβριος 2009


Σκηνοθεσία, Προσαρμογή Κειμένου: Γιώργος Μαρδάς.

Σκηνικά: Οι Αρχιτέκτονες Γιώργος Μπέης - Αλεξάνδρα Παπαγιάννη
Η διδασκαλία χορού: Αγγελική Μουρτζούκου –Δημήτρης Κεφσερίδης
Ζωντανή μουσική: Αντώνης Μπακαούκας.
Επιλογή μουσικής διασκευής: Γιώργος Μαρδάς- Παναγιώτης Σταμπόλας.
Μακιγιάζ -- Βιβή Μιχαλάκη
Φωτισμός ήχος --Σπύρος Κρεμύδας – Δημήτρης Χαλόφτης

Οι ρόλοι ερμηνεύονται από τους ηθοποιούς:

Παναγιώτης Σταμπόλας (Ζορμπάς),
Στράτος Κουσκούκης (συγγραφέας)
Ελένη Οικονομάκη (Μαντάμ Ορτάνς),
Βιβή Μιχαλάκη (Χήρα),
Τάσος Πανταζής (Μαυραντώνης),
Δημήτρης Βόρδος (Ενωματάρχης),
Θωμάς Κουβάς (Παυλής),
Αθηνά Μήλεση (Μαριγώ),
Βενετία Δήμου (Γυναίκα Μαυραντώνη - Λόλα),
Βίκυ Φατούρου (Μιμιθιώ),
Μαρία Καραντώνη (Ανζενιώ -γιαγιά),
Μίμης Σαμούρης (Αναγνώστης),
Σμάρω Κόκκαλη (Λεμονιά ),
Κατερίνα Καστάνη (Δασκάλα),
Κωνσταντίνα Παπαηλία (Ηλέκτρα),
Κωνσταντίνος Χαραλαμπόπουλος (Καλόγερος),
Αιμιλία Δρίτσα (Στέλλα),
Θάκης Λάγιος(Παπάς)
Γιώργος Ζούλιας (καφετζής Παναγής- χορός),
,Άγγελος Δεληκάρης (Διονύσης ),
Θανάσης Δάνης (Καφετζής-χορός-εργάτης),
Λεωνίδας Σταμπόλας (Νεαρός α’ εργάτης )
Εύα Τσίγκρη (μοίρα-Γυναίκα β΄-χορός),
Κωνσταντίνα Τσίγκρη (μοίρα -χορός),
Θεοδώρα Πανταζή (μοίρα -χορός),
Γιώργος Λαλούσης (σερβιτόρος-Νεαρός β΄)

Γενεύη, 2010, Théâtre en Cavale


Κιέβο, Ουκρανία, 2010, Εθνικό Θέατρο "Ivan Franko"
Σκηνοθεσία: Vatali Malakhov
Στη φωτογραφία ο Anatoli Khostokoev, στο ρόλο του Ζορμπά


Βοστόνη, Ν. Υόρκη, Δεκέμβριος 2010
Θεατρική Ομάδα Δήμου Ιεράπετρας


Ενημερωτικό Δελτίο Συλλόγου Κρητών Ν. Υόρκης "Μίνως"

Ο «Ζορμπάς» του Καζαντζάκη ενθουσίασε την ομογένεια των ΗΠΑ.
Ξεπέρασε κάθε προσδοκία η προσέλευση του ομογενειακού κοινού στις θεατρικές παραστάσεις του έργου «Αλέξης Ζορμπάς» του Νίκου Καζαντζάκη από τη Θεατρική Ομάδα του Δήμου Ιεράπετρας. Τις πέντε συνολικά παραστάσεις που δώθησαν στη Νέα Υόρκη και Βοστώνη παρακολούθησαν πάνω 1300 ομογενείς και μαθητιώσα νεολαία.
Η Θεατρική Ομάδα ανταποκρίθηκε στην πρόσκληση του Πολιτιστικού Συλλόγου Κρητών Ν. Υόρκης «Μίνως» και κατέστη δυνατή με τη συνεργασία του σκηνοθέτη της Θεατρικής Ομάδας Αντώνη Διαμαντή με τον πρόεδρο του Ιδρύματος ‘Πολιτισμική Κρήτη, ΗΠΑ’ και μέλος του Δ.Σ. του Cosmos FM, κ. Μανόλη Βεληβασάκη. Η Θεατρική Ομάδα του Δήμου Ιεράπετρας ανέλαβε την κάλυψη των εξόδων μεταφοράς των δεκαεπτά (18) μελών του θιάσου, ενώ τα έξοδα διανομής και μετακίνησης στις ΗΠΑ ανέλαβαν οι Σύλλογοι Κρητών: Βοστώνης «Ροδάμανθος-Ήδη, Νέας Υόρκης «Μίνως» και το Κοινωφελές Ραδιόφωνο της Νέας Υόρκης, Cosmos FM 91.5.
Η ερμηνεία των εθελοντών ηθοποιών αλλά και η διασκευή και σκηνοθεσία του Αντώνη Διαμαντή ενθουσίασαν το κοινό που απήλαυσε το ελεύθερο πνεύμα του Νίκου Καζαντζάκη και τα επίκαιρα μηνύματα του για τον άνθρωπο και την ζωή.
«Ο Νίκος Καζαντζάκης μέσα από τις θεατρικές παραστάσεις έγινε πολιτιστική γέφυρα μεταξύ της Κρήτης, της Ελλάδας και ευρύτερα του Ελληνικού πνεύματος και της ομογένειας» λέει ο κ. Βεληβασάκης. «Τα μηνύματά του διαχρονικά και οικουμενικά πέρασαν μέσα από την εκπληκτική διασκευή του έργου και την ερμηνεία των εθελοντών ηθοποιών της Ιεράπετρας. Η ανταπόκριση που έτυχαν οι παραστάσεις καταδεικνύει τη δίψα και διάθεση του ομογενειακού κοινού για ποιοτικά πολιτιστικά δρώμενα τα οποία δυστυχώς σπανίζουν στις μέρες μας».
Η θεατρική ομάδα του Δήμου Ιεράπετρας είναι μία ερασιτεχνική ομάδα που λειτουργεί από το 1996. Από το 2001 συνεργάζεται με τον ηθοποιό Αντώνη Διαμαντή ο οποίος διδάσκει και σκηνοθετεί τα θεατρικά έργα της ομάδας που έχουν παρουσιασθεί στην Ελλάδα αλλά και στο εξωτερικό. Η Ομάδα διοργανώνει στην Ιεράπετρα κάθε χρόνο Φεστιβάλ Ερασιτεχνικού Θεάτρου καθώς και Διεθνή Θεατρικά Σεμινάρια και θεατρικές Συναντήσεις.
«Το ταξίδι στις ΗΠΑ και η άμεση επαφή με τους ομογενείς ήταν μία δυνατή εμπειρία» μας λέει ο σκηνοθέτης του έργου. «Υπήρξε ένα θετικό πολιτισμικό σοκ καθώς διαπιστώσαμε ότι στην Αμερική υπάρχει μία άλλη Ελλάδα, μία προέκταση αν θέλετε της γενέτειρας. Μιλάγαμε παντού την ελληνική γλώσσα η οποία και πιστεύω πως είναι ο θεμέλιος λίθος του Ελληνισμού και πρέπει να τη διαφυλάξουμε ως ύψιστο αγαθό».
Ο Αντώνης Διαμαντής στην προσπάθειά του να διασκευάσει το μυθιστόρημα του Καζαντζάκη ‘Ο Βίος κι η Πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά’ εμβάθυνε στο έργο και τη ζωή του μεγάλου στοχαστή και λογοτέχνη. «Ο Συγγραφέας απαιτεί πλατιά ψυχή, μεγάλη καρδιά, δίψα για ελευθερία, έλλειψη προκατάληψης και αγάπη για την μάθηση» λέει ο σκηνοθέτης. «Θα έλεγα ότι δυστυχώς ο Καζαντζάκης υπήρξε προφήτης για τη σημερινή εποχή καθώς προείδε την φυλακή του πνεύματος του σύγχρονου ανθρώπου. Μέσα από το έργο του και τους ήρωες των μυθιστορημάτων του μας δείχνει τον δρόμο για την λύτρωση του ανθρώπου από τα δεσμά της αυτοματοποιημένης και ‘βιομηχοποιημένης’ σκέψης της εποχής μας. Είμαστε δέσμιοι κυρίαρχων κοινωνικών πιστεύω που δεν εξυπηρετούν τον άνθρωπο ούτε σε ατομικό ούτε σε συλλογικό επίπεδο οδηγώντας μας σε αδιέξοδα».
«Θα ήταν ευχής έργον οι ομογενείς και κυρίως οι νεότεροι και γεννημένοι στις ΗΠΑ να γίνουν κοινωνοί του έργου του Καζαντζάκη διαβάζοντας τα βιβλία του. Εύχομαι στο άμεσο μέλλον οι ομογενείς και στη Βοστώνη αλλά και στη Ν.Υόρκη να αποκτήσουν μια Δανειστική Βιβλιοθήκη με Ελληνικά βιβλία Λογοτεχνίας, Ιστορίας αλλά και Φιλοσοφίας, για να μπορούν να έρχονται σε άμεση επαφή με την Ελληνική γλώσσα,κάτι που θεωρώ ως τον ακρογωνιαίο λίθο του Ελληνικού Πολιτισμού» καταλήγει ο κ. Διαμαντής. «Ο Καζαντζάκης ήταν υπαρξιστής που αναζήτησε την αλήθεια στην παρατήρηση της φύσης και του περιβάλλοντος. Ότι εναντιώνεται στη φύση και στο περιβάλλον ουσιαστικά εναντιώνεται στη φύση του ανθρώπου και τον κάνει δυστυχή και στενόχωρο. Και ακριβώς αυτό είναι το κύριο μήνυμα του έργου του Καζαντζάκη το οποίο πρέπει να προσεγγίσουμε με την καρδιά και όχι με την λογική».
«Ο Αντώνης Διαμαντής πέτυχε μέσα από το λόγο, την εικόνα και τη μουσική να ζωνανεύσει το πνεύμα του Καζαντζάκη που μίλησε στην ψυχή μας και μας ταρακούνησε», λέει ο κ. Βελιβασάκης.
«Ζούμε σε δύσκολες εποχές και πρέπει να αντλήσουμε δύναμη και έμπνευση από την προσωπικότητα του Αλέξη Ζορμπά. Δανειζόμενος εκφράσεις του θα έλεγα ‘ας πέσουμε και εμείς με τα μούτρα στη δουλειά και στην ζωή..’ και να μην φοβόμαστε τίποτε, ‘μήτε Θεό, μήτε διάολο’. Ας έχουμε εμπιστοσύνη στον εαυτό μας, στις ιδέες και τις δυνάμεις μας και ας πιστέψουμε ότι καλύτεροι καιροί είναι μπροστά μας! Μόνον έτσι θα τους δημιουργήσουμε! Είναι καιρός να αντιληφθούμε ότι η παρακαταθήκη μας για το μέλλον είναι η πολιτιστική μας κληρονομιά την οποία πρέπει να διαφυλάξουμε και να αναδείξουμε με κάθε τρόπο»
Οι ηθοποιοί που ενσάρκωσαν τους ρόλους επί σκηνής είναι ερασιτέχνες και εθελοντές της θεατρικής ομάδας της Ιεράπετρας. Πρόκειται για τους: Γιάννη Κατσιδονιότης, Γιώργο Μηλιό, Λένα Φραγκούλη, Θωμάς Λιάγκος, Νίκος Ζυγάκης, Νίκο Ασπραδάκη, Πόπη Δασκαλάκη, Γιάννη Τσαντηράκη, Nίκος Τσαγκαράκη, Πόπη Κονταξάκη, Κατερίνα Κονταξάκη, Τασούλα Χρυσοφάκη, Σοφία Τσαντηράκη, Δέσποινα Μεταξάκη, Σοφία Κονταξάκη.
Ένα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της παράστασης ήταν η ζωντανή μουσική που έγραψε ειδικά για τις ανάγκες του έργου ο Νίκος Μαστοράκης. Την τριμελή ομάδα που έπαιξε ζωντανά στην παράσταση αποτελούσαν οι Ν. Μαστοράκης (Φωνή, κιθάρα, λαούτο, μάντολα), Χ. Παπαδάκης (Φωνή, λύρα) και Μ. Δουλούμης (Φωνή, λαούτο, μπουζούκι). Τα σκηνικά και τα κουστούμια ετοίμασε ο σκηνογράφος : Νίκος Κόνιαρης.


• Vernier (Γενεύη, Ελβετία), Θέατρο Mediterraneo, από τις 20 έως τις 29 Σεπτεμβρίου 2013: ο φίλος μας Gilles Decorvet επαναλαμβάνει τον Ζορμπά, σε σκηνοθεσία του Miguel Fernandez-V.



• Παρίσι, Maison de la poésie, 24 Σεπτεμβρίου 2013: ο ηθοποιός και σκηνοθέτης Γιώργος Χωραφάς παρουσίασε Κάψε το σπίτι σου ή Ζορμπάς.


ΣΟΔΟΜΑ ΚΑΙ ΓΟΜΟΡΡΑ

Mannheim, Γερμανία, 1954, Εθνικό Θέατρο, Σκηνοθεσία: Wolfgang von Stas


Προσκήνιο, 1983, Νίκος Τζόγιας, Χρήστος Πάρλας, Νέλλη Αγγελίδου


ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ

Αθήνα, 1946, Εθνικό Θέατρο, Δεξιά ο Νίκος Καζαντζάκης


Αθήνα, Εθνικό Θέατρο, 1976-1977


Θεατρικός Οργανισμός Κύπρου, Λευκωσία, 1978, Δέσποινα Μπεμπεδέλη, Νίκος Σιαφκάλης


ΜΕΛΙΣΣΑ

Γενεύη, Γαλλόφωνη ελβετική τηλεόραση, 1977, Σκηνοθεσία: Roger Burckardt


Βασιλικό Θέατρο, 1964, Θάνος Κωτσόπουλος, Νίκος Καής, Ελένη Χατζηαργύρη


Κρήτη, 1982, Θίασος Νέων Κρήτης, Αντώνης Βασιλοκωνσταντάκης, Νίκος Τυριτίδης


Θέατρο Vivi, Κρήτη και Αθήνα, 2008, Σκηνοθεσία: Τηλέμαχος Μουδατσάκης, Σκηνικά: Αντώνης Λενακάκης, Μουσική επιμέλεια: Κυριακή Τριχάκη, Ηθοποιοί: Νίκος Γεωργίου, Αλέξανδρος Τούντας, Θωμάς Γκάγκας, Ειρήνη Καριωτάκη, Χριστόφορος Δίκας, Κωνσταντίνος Λιναρδάκης


Παρίσι, 1960, La Compagnie Antoine Bourseiller


ΟΦΙΣ ΚΑΙ ΚΡΙΝΟ

Αθήνα, Μάιος 2010, Θέατρο Σημείο, Θεατρική ομάδα Gestus, διασκευασμένη εκδοχή του έργου

Παίζουν: Αλέξανδρος Μπαλαμώτης, Μαρία Φραγκούλη, Αλέξανδρος Μιτρόπουλος
Σκηνοθεσία: Μάνος Χασάπης
Σκηνικά-κοστούμια: Βενετία Νάση
Φωτισμοί: Γεωργία Μιχοπούλου
Μακιγιάζ: Ειρήνη Λουκάκη
Υπεύθυνη παραγωγής: Ευγενία Φραγκιαδάκη

ΚΟΥΡΟΣ

Εταιρεία Θεάτρου Κρήτης, 1977, Μακέτα σκηνικού του Γ.Ανεμογιάννη


Εταιρεία Θεάτρου Κρήτης, 1977, Νίκος Γαλανός, Ελένη Ανουσάκη, Λυκούργος Καλλέργης


Κούβα, Χαβάνα, Εθνικό Μπαλέτο. Σκηνοθεσία: Ivan Tenorio


Το 2007, με την ευκαιρία της 5οής επετείου από το θάνατο
του Νίκου ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗ,
ο Θεατρικός Χώρος SCARABAEUS στις Βρυξέλλες
(www.scarabaeus.net)
υπό την καλλιτεχνική διεύθυνση της Ειρήνης Χαλκιά
δημιούργησε και παρουσίασε μία τριλογία με τίτλο:

ΤΟΞΑ και ΑΠΟΚΡΥΦΑ του Νίκου Καζαντζάκη

Τρεις ματιές, τρεις δρόμοι, σε τρεις γλώσσες (γαλλ., ελλ., αγγλ.)

Τα τρία θεάματα είναι εμπνευσμένα από διάφορα έργα του Νίκου Καζαντζάκη και διασκευάστηκαν σε θεατρική μορφή, στα πλαίσια μιας νέας και πρωτότυπης πολύγλωσσης δραματουργίας, με τους ακόλουθους τίτλους:

Ι. Le combat - Ο αγώνας
ΙΙ. Les joies de la vie – Οι χαρές της ζωής
ΙΙΙ. Le retour éternel – Η αιώνια επιστροφή


Ο αγώνας βασίστηκε σε κείμενα παρμένα από τα εξής έργα: Ασκητική, Όφις και κρίνο, Κούρος, Χριστόφορος Κολόμβος, Ο τελευταίος πειρασμός, Αναφορά στον Γκρέκο, Βούδας.

● Το θέαμα Οι χαρές της ζωής βασίστηκε σε κείμενα παρμένα από τα εξής έργα: Βίος και πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά, Οδύσσεια, Αναφορά στον Γκρέκο. Τα κείμενα αυτά πλαισιώθηκαν από παραδοσιακούς ελληνικούς χορούς που χόρεψαν ομάδες νέων της Σχολής Tradidanse, asbl., εκ περιτροπής με παραδοσιακούς αρμενικούς χορούς από τις χορεύτριες της Compagnie Hripsimée, asbl.

Η αιώνια επιστροφή παρουσίασε σχεδόν εξ ολοκλήρου το κείμενο του Βούδα, μαζί με μεγάλα αποσπάσματα της Οδύσσειας.


Le combat - Ο αγώνας


Ηθοποιοί : Georges Andronidis, Stella Androulaki-Carlier, Luciano Cellura, Marianne de Decker, Maria Garcia Escomel, Daphni Ioakimidou-Parakia, Nicos Kentepozidis, Vasilios Magnis, Tassos Nxchas, Juan Ochoa, Maria Patakia,Jean-Marie Rogue, Jason Van Hamme, Edmond Verbruggen


Les joies de la vie – Οι χαρές της ζωής


Ηθοποιοί : Jamila Daaoik, Palmina Di Meo, Maria Garcia Escomel, Pollux Hernunez, Vassilios Magnis


Le retour éternel – Η αιώνια επιστροφή


Ηθοποιοί : Georges Andronidis, Jamila Daaoik, Marianne De Decker, Pierre-Olivier Ferry, Iota Gaganas, Daphni Ioakimidou-Patakia, Vassilios Magnis, Juan Ochoa, Maria Patakia, Jean-Marie Rogue, Georges Strongylis, Jason Van Hamme, Edmond Verbruggen


ΠΑΝΑΪΤ ΙΣΤΡΑΤΙ - ΝΙΚΟΣ ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗΣ


• Παρίσι, 2 και 4 Οκτωβρίου 2013. Η ηθοποιός Διδώ Λυκούδη παρουσίασε "Requiem pou rvagabonds". Τίμησε τη μνήμη του Παναΐτ Ιστράτι και την αλληλογραφία του με το Νίκο Καζαντζάκη.



Η Διδώ Λυκούδη



ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ





ΖΩΓΡΑΦΟΙ, ΓΛΥΠΤΕΣ, ΧΑΡΑΚΤΕΣ

Τα παρακάτω έργα έχουν εκτεθεί σε εκδηλώσεις που διοργάνωσε η Εταιρεία μας στη Γαλλία, την Ελλάδα, την Τσεχική Δημοκρατία και την Ελβετία, ή έχουν παρουσιαστεί στην επιθεώρησή μας Le Regard crétois, σε βιβλία και σε άλλες λογοτεχνικές επιθεωρήσεις, ή βρίσκονται στο Μουσείο Νίκου Καζαντζάκη ή μας έχουν αποσταλεί από τους ενδιαφερομένους καλλιτέχνες.


Καζαντζάκης, Θεοτοκόπουλος, Κορνάρος
Ασπασία Παπαδοπεράκη: χάλκινο άγαλμα, 2006
Ηράκλειο Κρήτης (Ελλάδα)

Ν. Χατζηκυριάκος-Γκίκας: χαρακτικό,
Οδύσσεια, 1938 (Ελλάδα)


Ελένη Γεωργίου Καζαντζάκη: ελαιογραφία,
1986 (Ελλάδα)


Άρια Κομιανού: ξυλογραφία,
(Ελλάδα) Ελί-τροχος
τεύχος 15, 1998

Νίκος Αρμουτίδης: χάλκινο, Τσεχία, 1995
3 Ιουνίου 1995: Bozi Dar
(παλαιότερα Gottesgab)

Fanny Giustiniani: ελαιογραφία,
Ο Χριστός ξανασταυρώνεται, 2004 (Γαλλία)


Philippe Fabian: Όφις και Κρίνο,
Ακρυλικό, 1990 (Γαλλία)

Φρίξος Θεοδοσάκης: ελαιογραφία σε καμβά,
1997 (Ελλάδα)

Kiat: ελαιογραφία,
Ασκητική, 2004 Κονγκό (Κινσάσα)



Petros Hovaghimian: ελαιογραφία,
Πρωτομάστορας, 2004 (Αυστραλία)


Jean-Claude Lorand: Ο φτωχούλης του Θεού,
Ακρυλικό ,1970 (Βέλγιο)


Hiromi Miyamoto: Αλέξης Ζορμπάς,
Οξυγραφία και ακουαντίνα,
1990 (Ιαπωνία)


Angela Pipikios: Ο τελευταίος πειρασμός,
Υδατογραφία, 1990 (Ελλάδα)


Μερόπη Πρέκα: Στον Καζαντζάκη,
Ακουαρέλα, 1982 (Ελλάδα)


Claude Raimbourg: Ο Χριστός ξανασταυρώνεται,
Κάρβουνο και κραγιόνια, 1990 (Γαλλία)

Christine Bonnet: Ασκητική,
Μελάνι, 1990 (Γαλλία)


Nikos Kikileas: ελαιογραφία
Αναφορά στον Γκρέκο, 1990 (Ελλάδα)

Javis Lavra: υδατογραφία
Αναφορά στον Γκρέκο, 1990 (Γαλλία)


Χρήστος Ρηγανάς: χάλκινη προτομή,
1994, Στούπα (Δήμος Λεύκτρου, Ελλάδα)

Catherine Bolle: ξυλογραφία
Ασκητική, 1990 (Ελβετία)


Τάκης Καλμούχος: σκίτσο, 1929 και ανάγλυφο, 1945



Margot Krug-Grosse: ακουαρέλα
Οδύσσεια, 1993 (Γερμανία)

Ρένα Τσολάκις: ακουαρέλα
Αναφορά στον Γκρέκο, 1990 (Γαλλία)


Arlt-Aeras: ξυλογραφία
Οδύσσεια, 1990 (Γερμανία)


Θανάσης Απάρτης: χάλκινη προτομή, 1958
(Ηράκλειο, Κρήτη, Ελλάδα)


Χρήστος Σανταμούρης: πρωτότυπες οξυγραφίες
Ασκητική, 1991 (Γαλλία)


Χρήστος Σανταμούρης: μικτή τεχνική
Οδύσσεια, 1999 (Γαλλία)


Jenny Goethals: γλυπτό από ρητίνη
Ασκητική, 2005 (Γαλλία)


Jenny Goethals, Γαλλία, 2013
Νίκος Καζαντζάκης - Άλμπερτ Σβάιτσερ
Αδελφοποίηση των Μουσείων
Gunsbach, 2013


Φ. : ξυλογραφία, Ηράκλειο 1960 (Ελλάδα)
Κάμειρος, Δεκέμβριος 1983


Κώστας Γιαννάκος: ελαιογραφία, 1960
Μουσείο Betsalel, Ιερουσαλήμ


Αλέκος Φασιανός: χαρακτικό,
Ο Οδυσσέας του Καζαντζάκη
η λέξη, no 139, Μάιος-Ιούνιος 1997

Παντελής Ζωγράφος: ελαιογραφία,
συλλογή Έλλη Αλεξίου


Volodymyr Soubyra: χαρακτικό,
Στα παλάτια της Κνωσού και Μέγας Αλέξανδρος,
1986 (Ουκρανία)


Φ. : σκίτσο,
Κάμειρος, Δεκέμβριος 1983 (Ελλάδα)


Ν. Χατζηκυριάκος-Γκίκας: σχέδιο
Γιάννης Γουδέλης Ο Καζαντζάκης ξανασταυρώνεται
Αθήνα, 1987


Γιάννης Στεφανάκις: σκίτσο,
1967 (Ελλάδα)
Ίαμβος no 17-18, 2008

Στέργιος Ρουμελιώτης: σκίτσο,
Κάμειρος, Δεκέμβριος 1983 (Ελλάδα)


Yvon Briand: σκίτσο,
1987 (Γαλλία)


Μιχάλης Αρφαράς: σκίτσο,
Κάμειρος, Δεκέμβριος 1983


Πάρης Πρέκας: σκίτσο,
η λέξη, no 139
Μάιος-Ιούνιος 1997

Δημήτρης Μυταράς: σκίτσο,
η λέξη, no 139
Μάιος-Ιούνιος 1997



Πέτρος Ζουμπουλάκης: σκίτσο
η λέξη, no 139, Μάιος-Ιούνιος 1997



Δώρα Καραβά: σκίτσο,
Καινούρια Εποχή, 1978


Φέρτης: σκίτσο, από το βιβλίο του Νίκου Πουλιόπουλου
"Ο Νίκος Καζαντζάκης και τα παγκόσμια ιδεολογικά ρεύματα,
Η κοσμοθεωρία του, η πολιτική του ιδεολογία και δράση",
τόμος A, Αθήνα, 1972


Βάλιας Σεμερτζίδης: σκίτσο,
1947 (Ελλάδα)

K : σκίτσο,
τεύχος 15 Νοεμβρίου 2007
Sara Lippetz: σκίτσο,
Το Βήμα,
1 Νοεμβρίου 1992

Michel Comte: σκίτσο,
1994 (Ελβετία)

Άννα Μπενάκη: σκίτσο,
Πνευματική Ζωή, Νο 173
Μάρτιος-Απρίλιος 2007

Βλασίδης: σκίτσο,
Καινούρια Εποχή
, 1958


Γιάννης Ψυχοπαίδης: σκίτσο,
2006 (Ελλάδα)

Χρήστος Παυλίδης: σκίτσο,
Θρακικά Χρονικά, Ξάνθη, 1977
Τ. Τσούρας: σκίτσο,
Ομπρέλα, τεύχος 77,
Ιούνιος-Αύγουστος 2007

Πασχάλης Αγγελίδης: σκίτσο,
Νέα Σύνορα, Οκτώβριος 1993

Γεράσιμος Γρηγόρης: σκίτσο,
Ιλισός, τεύχος 8, Δεκέμβριος 1957


Έφη Ξένου: σκίτσο,
Εφημερίδα "Τα Νέα", 2 Μαρτίου 2013

Hans Erni, 1990 (Ελβετία)

Hans Erni, 2003 (Ελβετία)


Vasco: σκίτσο,
Le Monde, 8 Αυγούστου 1970
(Γαλλία)


Rober Wild: σκίτσο,
Les Nouvelles Littéraires,
23 Μαΐου 1957 (Γαλλία)



Vazquez de Sola: σκίτσο
Le Monde, 28 Ιανουαρίου 1972
(Γαλλία)

J. Redon: σκίτσο,
Le Figaro, 21 Ιανουαρίου 1972
(Γαλλία)


Νίκος Νομικός: πορτρέτο, 2009 (Αυστραλία)
Γιάννης Μπάρδης: χάλκινη προτομή,
2010 (Περιστέρι, Ελλάδα)


Ν. Περαντίνος και Ντ. Φερεντίνος
Ελλάδα, 1978


Μπέλλα Ραφτοπούλου
Γαλλία, 1971

Γραμματόσημα




Μουσείο Νίκου Καζαντζάκη

Γιώργος Πολυχρονιάδης: ελαιογραφία
2000 (Ελλάδα)

Geneviève Couteau: Αλέξης Ζορμπάς,
Παστέλ + μολύβι, 1990 (Γαλλία)

Wilfried Koch: χάλκινο, Ο Φτωχούλης του Θεού,
2004 (Γερμανία)

Άλκης Βολιώτης: ψηφιδωτό,
1982 (Γαλλία)

Βάλιας Σεμερτζίδης:
ελαιογραφία, 1942 (Ελλάδα)

Μανώλης Τζομπανάκης: Τσιμέντο και ατσάλι,
1982 (Ελλάδα),
Αναφορά στον Γκρέκο

Π. Καμπερόπουλος:
ορειχάλκινη προτομή
1984 (Ελλάδα)


Φρόσω Ευθυμιάδη:
φιγούρα από τερακότα,
(Ελλάδα)


Chainrich Fegkele-Menigkchof:
ορειχάλκινη προτομή,
1984 (Γερμανία)

Alice Laurant: χάλκινη προτομή,
1957 (Γαλλία)

Φρόσω Ευθυμιάδη:
χάλκινη προτομή,
1948 (Ελλάδα)

Φρόσω Ευθυμιάδη:
xιουμοριστικό αγαλματίδιο,
Καζαντζάκης - Σικελιανός
(Ελλάδα)


Νίκος Αρμουτίδης: χάλκινη προτομή,
1989 (Τσεχία)

Tony de Lyée: ελαιογραφία,
1955 (Γαλλία)


Έργα καλλιτεχνών του Ζιμπάμπουε
Χαράρε, 2012










Έργα Κρητών Καλλιτεχνών
Ρέθυμνο και Ηράκλειο 2013


ΣΥΝΘΕΤΕΣ

Το έργο του Νίκου Καζαντζάκη ασκεί τέτοια έλξη που είναι φυσικό να έχει εμπνεύσει, παράλληλα με τους άλλους καλλιτέχνες, και πολλούς μουσικοσυνθέτες από όλο τον κόσμο. Η μουσική τους έμπνευση προέρχεται από όλα τα είδη που καλλιέργησε ο Καζαντζάκης, από τα ποιητικά του έργα, τα μυθιστορήματά του, το θέατρό του. Μερικοί συνέθεσαν όπερες πάνω σε λιμπρέτα βασισμένα σε έργα του, άλλοι πάλι έγραψαν τη μουσική υπόκρουση για τη μεταφορά έργων του στο θέατρο ή στον κινηματογράφο. Σας παρουσιάζουμε εδώ ένα κατάλογο συνθετών που έχουν ασχοληθεί με τον Καζαντζάκη. Είναι απλώς ενδεικτικός και δεν εξαντλεί το θέμα. Παρακαλούμε όσους έχουν σχετικές πληροφορίες να μας τις ανακοινώσουν ώστε να συμπληρωθεί ο κατάλογός μας.
Πρέπει να προσθέσουμε ότι ο Νίκος Καζαντζάκης αγαπούσε ιδιαίτερα τη μουσική (βλ. στήλη «Κείμενα» στην ιστοσελίδα μας). Εξάλλου, τα κείμενά του, πεζά ή ποιητικά, αναδίνουν συχνά μια μουσικότητα του λόγου, κάτι που θα είχε ασφαλώς απήχηση στους συνθέτες που εμβάθυναν στο έργο του.

- Μανόλης Καλομοίρης, Ο Πρωτομάστορας, όπερα από το ομώνυμο θεατρικό έργο

1916, Ελληνικός Μουσικός Θίασος. Δ/ση: Α. Κονταράτος. Επιμέλεια: Μ. Λιδωρίκης
- Κωνσταντίνος Παλαιολόγος, Ο Πρωτομάστορας, όπερα από το ομώνυμο θεατρικό έργο
- Μίκης Θεοδωράκης, μουσική για την ταινία «Zorba the Greek»
- Μίκης Θεοδωράκης, μπαλέτο Ζορμπάς
- Μίκης Θεοδωράκης, μουσική για την τραγωδία Καποδίστριας
- Μίκης Θεοδωράκης, μουσική για την τραγωδία Χριστόφορος Κολόμβος
- Μίκης Θεοδωράκης, μουσική για τη θεατρική διασκευή του μυθιστορήματος Καπετάν Μιχάλης
- Μίκης Θεοδωράκης, μουσική για τη θεατρική διασκευή του μυθιστορήματος Βίος και Πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά
- Μάνος Χατζιδάκις, τραγούδια από τον Καπετάν Μιχάλη
- Μάνος Χατζιδάκις, μουσική για την τραγωδία Μέλισσα
- Αργύρης Κουνάδης, μουσική για την τραγωδία Μέλισσα
- Νίκος Μαμαγκάκης, Μουσική για τέσσερις πρωταγωνιστές (από τον Ζορμπά)
- Νίκος Μαμαγκάκης, Η μεγάλη λαϊκή λειτουργία (το φινάλε περιέχει μελοποιημένο το «Πιστεύω» από την Ασκητική)
- Νίκος Μαμαγκάκης, τραγούδια από την Οδύσσεια
- Δημοσθένης Στεφανίδης, 6 ωδές από την Οδύσσεια (Γερμανία)
- Γιάννης Μαρκόπουλος, μουσική για την τραγωδία Κούρος
- Στέλιος Βασιλειάδης, μουσική για την τραγωδία Κούρος
- Βασίλης Αρχιτεκτονίδης, μουσική για τη θεατρική διασκευή του Καπετάν Μιχάλη
- Αλέκος Ξένος, μουσική για τη θεατρική διασκευή του Καπετάν Μιχάλη
- Φοίβος Ανωγειανάκης, μουσική για τη θεατρική διασκευή του μυθιστορήματος Ο Χριστός ξανασταυρώνεται
- Στέφανος Βασιλειάδης, μουσική για την τραγωδία Βούδας
- Ηρακλής Θεοφανίδης, Ο Τελευταίος Πειρασμός, όπερα πάνω σε λιμπρέτο από το ομώνυμο μυθιστόρημα
- Φαίδων Πρίφτης, τραγούδια «Μωυσής» και «Λένιν» από τις Τερτσίνες
- Κώστας Μουντάκης, τραγούδια από την Αναφορά στον Γκρέκο
- Γιώργος Λυκούδης, μουσική για την τραγωδία Καποδίστριας
- Δημήτρης Μαραγκόπουλος, μουσικό θέαμα από την Ασκητική
- Χρύσα Αποστολάτου, μουσικό θέαμα από την Ασκητική
- Νάσος Παναγιώτου, μουσική για την τραγωδία Κούρος
- Νάσος Παναγιώτου, μουσική για την τραγωδία Καποδίστριας (Κύπρος)
- Richard Cahn, μουσική για την τραγωδία Κούρος (Η.Π.Α.)
- Mortor Achter, μουσική για τη θεατρική διασκευή της Οδύσσειας (Η.Π.Α.)
- Thomas Beveridge, η Οδύσσεια τραγουδημένη (Η.Π.Α.)
- Rodolphe Arizaga, μουσική για την τραγωδία Χριστόφορος Κολόμβος (Αργεντινή)
- Peter Gabriel, μουσική για την ταινία του Scorsese “The Last Temptation of Christ” από το μυθιστόρημα Ο Τελευταίος Πειρασμός (Η.Π.Α.)
- Theo Gresse, μουσική για την τραγωδία Σόδομα και Γόμορρα (Γερμανία)
- Serge Thérepnine, μουσική για την τραγωδία Σόδομα και Γόμορρα (Η.Π.Α.)
- Schlefer, μουσική για την τραγωδία Σόδομα και Γόμορρα (Η.Π.Α.)
- Bohuslav Martinu, «Τα Ελληνικά Πάθη», όπερα πάνω σε λιμπρέτο από το Ο Χριστός ξανασταυρώνεται (Τσεχοσλοβακία)

Ζυρίχη, 1961
Η Charlotte Martinu και η Ελένη Καζαντζάκη

Στρασβούργο, Απρίλιος 1991

Ρουάν (Γαλλία), 1973
Ζυρίχη, Νοέμβριος 2008

- Sandor Sokolai, “Ecce homo”, όπερα πάνω σε λιμπρέτο από το Ο Χριστός ξανασταυρώνεται (Ουγγαρία)
- Georges Auric, μουσική για την ταινία «Celui qui doit mourir» από το Ο Χριστός ξανασταυρώνεται (Γαλλία)
- Ingve Ingman, μουσική για τη θεατρική διασκευή του Ο Χριστός ξανασταυρώνεται (Φινλανδία)
- Sparre Olsen, μουσική για τη θεατρική διασκευή του Ο Χριστός ξανασταυρώνεται (Νορβηγία)
- John Kander, Ζορμπάς, μουσική κωμωδία (Η.Π.Α.)
- Horacio De Tomasso, μουσική για τη θεατρική διασκευή του Φτωχούλη του Θεού (Αργεντινή)

ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΙΣΤΕΣ

Τρία μυθιστορήματα του Νίκου Καζαντζάκη γυρίστηκαν σε ταινία:

Ο Χριστός ξανασταυρώνεται, με τίτλο “Celui qui doit mourir” [Εκείνος που πρέπει να πεθάνει], 1957, με σκηνοθέτη τον Ζιλ Ντασσέν και πρωταγωνίστρια τη Μελίνα Μερκούρη.
Βίος και πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά, με τίτλο “Zorba the Greek” [Ζορμπάς ο Έλληνας], 1965, με σκηνοθέτη το Μιχάλη Κακογιάννη και πρωταγωνιστή τον Άντονυ Κουήν.
Ο τελευταίος πειρασμός, με τίτλο “The last temptation of Christ” [Ο τελευταίος πειρασμός του Χριστού], 1986, με σκηνοθέτη τον Μάρτιν Σκορσέζε και πρωταγωνιστή τον Ουίλιαμ Νταφόε.


ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ


Η Ελένη Καζαντζάκη στην Κριτσά της Κρήτης όπου γυρίστηκε το φιλμ Ο Χριστός ξανασταυρώνεται

Από το γύρισμα της ταινίας "Ζορμπάς ο Έλληνας" στο Σταυρό Ακρωτηρίου , Κρήτη

Ο Alan Bates, η Ελένη Καζαντζάκη
και ο Μιχάλης Κακογιάννης

Ο Μιχάλης Κακογιάννης, η Ειρήνη Παππά
και ο Μίκης Θεοδωράκης

Ο Άντονυ Κουήν
Η Ειρήνη Παππά


Ο Ουίλιαμ Νταφόε στο φιλμ Ο τελευταίος πειρασμός του Χριστού που γυρίστηκε στο Μαρόκο

Χαιρετισµός του Καζαντζάκη στους Κριτσιώτες
(με την ευκαιρία του γυρίσματος του φιλμ)

«Άχι τα περαζούµενα, άχι τα περασµένα,
άχι και να γιαέρνανε το χρόνο σκιάς µιά µέρα»

Η πικραµένη αυτή Κρητική µαντινάδα µας πεταλουδίζει στο νου µου τον τελευταίο καιρό και λέω:
Άχι κιόλας να γύριζαν η δύναµη κι η νιότη, ας είναι και για µένα µια µέρα και να πεταχτώ στην Κρήτη, να σφιξω το χέρι ολωνών σας αγαπηµένοι µου συµπατριώτες, που βοηθάτε µε τόση αγάπη κι αφοσίωση το µεγάλο έργο που καταπιάστηκαν στην Κρήτη οι καλοί µας φίλοι, ο Ενρύ Μπεράρ και ο Ζυλ Ντασσέν κι οι ξακουστοί συνεργάτες τους.
Ο κινηµατογράφος είναι σήµερα µεγάλη δύναµη, πολύ µεγαλύτερη από το βιβλίο. Ένα βιβλίο µπορεί να διαβαστεί από 20, 30, 100 χιλιάδες ανθρώπους, όταν είναι γραµµένο σε γλώσσα που την καταλαβαίνουν. Μα το φιλµ θα το δουν εκατοµµύρια µάτια κι εκατοµµύρια καρδιές θα συγκινηθούν και θα χαρούν ως τα πέρατα της γης. Έδωκε ο θεός και µια µεγάλη κινηµατογραφική ταινία γυρίζεται τώρα, για πρώτη φορά στην Ελλάδα και µάλιστα στο αρχοντονήσι µας, στην Κρήτη. Λίγοι άνθρωποι στην ξενητιά κατέχουν τους αγώνες της και τα δάκρυα και τα αίµατα που έχυσε για την ελεφτερία· τώρα θα δουν, για πρώτη φορά, τα βουνά και τα σπίτια της και τους ανθρώπους και θα καταλάβουν, για πρώτη φορά, πως εδώ στην άκρα της Εβρώπης, υπάρχει ένα νησί που απάνω από την καλοπέραση και την εφτυχία, απάνω κι από τη ζωή ακόµα, λαχταρίζει την ελεφτερία.
Γιαφτό, αγαπηµένοι συµπατριώτες, σας χαιρετώ από τη µάβρη ξενητιά και σας εφχαριστώ για την πολύτιµη βοήθειά σας να εκτελεστεί ένα τόσο µεγάλο και δύσκολο έργο. ∆εν µπορώ ακόµα νάρθω κοντά σας µα σας στέλνω τη γενναία συντρόφισα της ζωής µου, τη γυναίκα µου, να σας φέρει το χαιρετισµό µου. Αφτή θα δει µε τα µάτια της και θα µου πει γυρίζοντας, τα όσα Κρητικά θάµατα είδε. Όµως νάστε σίγουροι και να µη στενοχωριέστε. Είµαι µαζί σας κι ας µη µε βλέπετε. Κάθουµε σε µια πέτρα κι ακούω τις κουβέντες σας και τα γέλια. Σας θωρώ. Σας ακούω και ξανάρχουνται η δύναµη κι η νιότη.
Ο Ανταίος, ένας αρχαίος ήρωας, όσες φορές ένιωθε τη δύναµή του να ξεθυµαίνει, άγγιζε το χώµα της πατρίδας του και ξανάνιονε. Όµοια κι εγώ τόρα, αγαπηµένοι µου συµπατριώτες, µίλησα µαζί σας σας άγγιξα και ξανάνοιωσα. Ο Θεός να σας έχει καλά και νάναι µαζί σας πάντα.

Κνωσός, αρ. 22, Μάιος 1958


ΤΗΛΕΟΠΤΙΚΗ ΔΙΑΣΚΕΥΗ